1. Co to jest Chipset ?
W komputerach, termin chipset jest powszechnie używany w odniesieniu do specjalistycznego układu scalonego lub zestawu układów płyty głównej komputera lub karty rozszerzeń.
Wydajność i niezawodność komputera w znaczącej mierze zależy od tego układu. Układ ten organizuje przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi podzespołami jednostki centralnej.
W skład chipsetu wchodzą zazwyczaj dwa układy zwane mostkami.
Mostek północny odpowiada za wymianę danych między pamięcią a procesorem oraz steruje magistralą AGP lub PCI-E.
Mostek południowy natomiast odpowiada za współpracę z urządzeniami wejścia/wyjścia, takimi jak np. dysk twardy czy karty rozszerzeń.
Podstawowe układy występujące w chipsetach to:
- sterownik (kontroler) pamięci dynamicznych
- sterownik CPU
- sterownik pamięci cache
- sterownik klawiatury
- sterowniki magistral, przerwań i DMA
Termin ten był również stosowany w latach 80. i 90. do oznaczania układów graficznych i dźwiękowych w komputerach i w konsolach do gier, na przykład Commodore Amiga Original Chip Set czy Sega System 16.
2. Producenci i rodzaje chipsetów.
i845E/GV (FSB 533 Mhz AGPx4 2Go DDR PC2700 max)
i850e, i855G (855GME dla Pentium M)
i865G/P (FSB 533 Mhz AGPx8 4Go DDR 2 serial ATA)
i875p = zoptymalizowany i865
E7205 (dla serwerów P4), E7500/E7501/E7505 (dla serwerów Xeon), E7520/E7525/E7530 (dla serwerów Bi-Xeon)
910GL, 915P/PL/G/GL/GV, 925X/XE, 945P/PL/G/GZ, 955X (dla Pentium D/EE)
963Q, 965P/G/Q, 975X (dla Intel Core 2 Duo)
965PM/GM centrino Santa Rosa
P31/G31
G33
P35/G35/Q35
X38 (dla Intel Core 2 Duo w technologii 45nm, obsługa DDR3)
P43/G43
P45/G45
X48
X58 (dla Intel Core i7)
VIA Technologies
VIA KT133, KT133AVIA KT266A (FSB 200/266 Mhz AGPx4)
VIA KT333
VIA Apollo KT400A (Serial ATA)
VIA P4X400
VIA K8T400M
VIA K8T800Pro
SiS 645 648
SiS 650 651 655
SiS 735 740
SiS 798 432
NVIDIA Corporation
nForce 2: Ultra 400Gb, Ultra 400R, Ultra 400nForce 3: Go, Professional
nForce 4: SLI Intel, Series AMD, SLI/XE Ultra Intel, Intel x16
nForce 5: 520, SLI/570/560/550 AMD, 590SLI AMD, 570 SLI Intel, 590 SLI Intel
nForce 6: 610i, 630i, 650i, SLI/650i Ultra, 680a SLI, 680 SLI/680i LT SLI
nForce 7: 730i, 750i, 780i, 790i (błędnie nazywany 780i Ultra)
ATI (kupiony przez AMD w 2006 roku)
Chipsety dla procesorów AMD:
AMD 480X CrossFire
AMD 580X CrossFire
AMD 690G, 690V, AMD M690 (mobilny)
AMD 740G
AMD 770
AMD 780G
AMD 790X CrossFire
AMD 790FX CrossFire X
AMD 790GX CrossFire
ATI Radeon Xpress 1100 (chipset ze zintegrowaną grafiką)
ATI Radeon Xpress 1150 (chipset ze zintegrowaną grafiką)
ATI Radeon Xpress 200, 200M (mobilny) (chipset ze zintegrowaną grafiką)
ATI SB600 (mostek południowy)
ATI SB700 (mostek południowy)
ATI SB750 (mostek południowy)
Chipsety dla procesorów Intel:
ATI Radeon Xpress 1250 (chipset ze zintegrowaną grafiką)
ATI Radeon Xpress 1100 (chipset ze zintegrowaną grafiką)
ATI Radeon Xpress 200
ATI SB600 Series (mostek południowy)
3. Jakie kontrolery zawierają chipsety?
- kontroler pamięci operacyjnej (RAM), korekcji błędów, szybkości taktowania magistrali pamięci oraz dopuszczalnej ilości pamięci RAM;
- kontroler pamięci cache L2;
- kontroler procesora, w tym także obsługa cache pierwszego poziomu L1 (Każdy chipset jest przystosowany do pracy tylko z określonym typem (typami) procesorów, z tąd w procesie wytwarzania najpierw opracowywany jest procesor, a następnie konstruuje się dla niego odpowiedni chipset wykorzystujący jego możliwości takie jak np. częstotliwość taktowania);
- kontroler magistrali PCI, ISA - szerokość magistrali, częstotliwość taktowania;
- kontroler IDE/EIDE;
- kontroler przerwań IRQ;
- kontroler kanałów DMA;
- zegar czasu rzeczywistego RTC;
- kontroler klawiatury;
- kontroler myszy - port (PS/2);
- kontroler napędu dysków elastycznych (FDD);
- kontroler portu równoległego (złącze Centronics);
- kontroler portów szeregowych (RS232, USB);
- oszczędne zarządzanie energią (power management).
